- Westerse landen maken een cruciale fout met de aanname dat Rusland een door de staat gecontroleerde economie is.
- Dat stelt een Russische econoom die oprichter is van een belangrijke denktank in Moskou.
- De markteconomie speelt een veel grotere rol in Rusland dan het Westen denkt. Dat zou de veerkracht van de economie verklaren.
- Lees ook: Rusland heeft een ‘financiële hitlist’ om terug te slaan, als Europa en de VS Russische tegoeden in beslag nemen voor steun aan Oekraïne
Westerse landen hebben in 2022 een reeks sancties tegen Rusland ingesteld na de invasie van Oekraïne, maar economische beperkingen hebben Moskou nog niet kunnen dwingen een einde te maken aan de oorlog. Dit komt omdat er een fundamentele fout zit in de veronderstellingen van het Westen over de Russische economie.
Dat stelt de Russische econoom Vladislav Inozemtsev, oprichter van de denktank Moscow Center for Post-Industrial Studies, dinsdag in een interview met de Spaanse krant El País.
Pogingen van het Westen om Moskou via economische sancties te dwingen om te stoppen met de oorlog in Oekraïne, hebben niet gewerkt, aldus Inozemtsev: “De grootste fout van westerse experts en politici is het creëren van sprookjes dat de hele Russische economie in handen is van de staat.”
Sancties tegen Rusland zijn opgelegd op basis van het idee dat de Russische economie een inflexibele staatsonderneming is. “Maar dat is een vergissing, want de Russische economie is vooral een markteconomie”, aldus Inozemtsev.
In tegenstelling tot de ineenstorting van de planeconomie van de Sovjet-Unie eind jaren 1980, draait de Russische economie op volle toeren, omdat de meeste werkgelegenheid geconcentreerd is in de privésector. Die heeft volgens Inozemtsev manieren heeft gevonden om de sancties te omzeilen.
De omvangrijke Russische oliehandel is er bijvoorbeeld in geslaagd om het grootste deel van zijn klantenbestand te verleggen van Europa naar India en China. Russische bedrijven hebben ook nieuwe toeleveringsketens ontwikkeld en leggen voorraden aan van parallelle import.
Rusland rapporteerde een economische groei van 5,5 procent over het derde kwartaal van 2023. Hoewel diverse analyses tot de conclusie komen dat die groei grotendeels te danken is aan de enorme militaire en overheidsuitgaven, suggereert Inozemtsev dat dit vooral komt door de economische veerkracht van het land.
Stevig debat over kracht van economie Rusland
Volgens twee onderzoekers van de Amerikaanse Yale-universiteit is de Russische economie juist verlamd en overleeft de oorlogsmachine van president Vladimir Poetin alleen door in te teren op langetermijninvesteringen in de private economie
In een opiniestuk in het blad Foreign Policy van afgelopen maand reageerden Jeffrey Sonnenfeld en Steven Tian op commentaren waarin president Vladimir Poetin wordt omschreven als een van de grote winnaars van 2023, omdat de Russische economie tekenen van veerkracht zou vertonen.
Westerse sancties en de massale uittocht van multinationals uit Rusland die daarop volgde, hebben de economie van Rusland zeer hard geraakt, stelden de Amerikaanse onderzoekers. “Het is een misvatting om te denken dat alles op rolletjes loopt voor Poetin. Het is ook van belang om de effectieve maatregelen om hem onder druk te zetten niet overboord te gooien".
Rusland is van plan om dit jaar 6 procent van het nationaal inkomen aan militaire uitgaven te besteden. Toch maakt dat het land geen oorlogseconomie, zegt Inozemtsev tegen El País.
Volgens een peiling van persbureau Reuters onder vijftien economen en analisten zal de Russische economie in 2023 naar verwachting met 3,1 zijn gegroeid, na een krimp van 2,1 procent in 2022. Zij verwachten echter dat de Russische groei dit jaar zal vertragen tot 1,1 procent, als gevolg van de hogere rentetarieven die een rem zetten op investeringen en bestedingen.